Kerkmuziek

Bij het woord ‘kerkmuziek’ heeft iedereen zijn eigen associaties: een cantate van Bach, een mis van Perosi, een lied van Johannes de Heer of een gregoriaans gezang, een psalm voor gemeentezang en orgel, of een gezang uit het Liedboek voor de kerken, een lied van Antoine Oomen of een Psalm-voor-nu met begeleiding van een band, een lied uit Opwekking of een motet van Willem Vogel. Het zijn allemaal vormen van kerkmuziek, functionerend in verschillende soorten kerken en in vieringen die soms sterk van elkaar verschillen. Iedere kerk heeft z’n eigen traditie, z’n eigen opvattingen over wat goed is en niet goed, z’n eigen kerkmuzikale zeden en gebruiken.

Liturgische muziek

De vorm van kerkmuziek die de Stichting Nieuwe Kerkmuziek wil ondersteunen en bevorderen is vooral die soort kerkmuziek die ook wel als ‘liturgische muziek’ wordt aangeduid: kerkmuziek die een geïntegreerd onderdeel is van het geheel van de liturgie, en waarin actieve deelname van de gemeente het uitgangspunt is. Het gaat hier om de hoofdstroom van de traditionele kerkmuziek zoals die vandaag de dag in de grote en kleine protestantse en rooms-katholieke kerken wordt beoefend: met gemeentezang/volkszang uit liedbundels zoals het Liedboek voor de kerken, Gezangen voor Liturgie, Tussentijds of de Evangelische Liedbundel, en wat daarin meekomt aan koor- en orgelmuziek, van hoogliturgisch tot laagdrempelig.

Wegwijzer

Het doel van deze website is om de liefhebbers, gebruikers en beoefenaars van kerkmuziek de weg te wijzen in de gevarieerde wereld van de kerkmuziek, te laten kennismaken met de vele soorten muziek die er naast elkaar bestaan, de vele clubs en organisaties, de vaak gesloten kerkmuzikale wereldjes. Dit vanuit de overtuiging dat in een tijd waarin de traditionele kerkmuziek het moeilijk heeft (teruglopend kerkbezoek, een toenemend tekort aan professionele krachten, op de loer liggende muzikale verplatting) het goed is om informatie uit te wisselen, kennis te nemen van elkaars bezigheden, elkaar mee te nemen en te stimuleren, elkaar aan te sporen de lat hoog te houden, inspiratie en nieuwe ideeën op te doen bij elkaar.

Vergroting van het 'publiek'

Deze website is mede bedoeld als een middel om de groep liefhebbers van kerkmuziek te vergroten, door deze te laten kennismaken met kerkmuziek door middel van luisterfragmenten van cd’s. De markt voor cd’s met kerkmuziek is slecht: de paar cd’s die in sommige boekwinkels te vinden zijn, worden mondjesmaat verkocht, de cd’s die noodgedwongen in eigen beheer worden geproduceerd, bereiken slechts een klein deel van het publiek. Zo blijft de kerkmuziek een liefhebberij voor ingewijden, terwijl zovelen van muziek houden en voor kerkmuziek ontvankelijk zijn. Door aandacht op deze website kunnen cd's met kerkmuziek hopelijk een groter publiek bereiken.

Traditie en vernieuwing

Met de focus op de ‘traditionele’ kerkmuziek bedoelt de stichting allerminst te blijven staren op het verleden. Een traditie kan alleen levend blijven als ze wordt voortgezet èn vernieuwd. Dat wil niet zeggen dat hedendaagse kerkmuziek per se artistiek vernieuwend, laat staan avantgardistisch moet zijn, maar kerkmuziek verhoudt zich altijd op een bepaalde manier tot de muziekcultuur buiten de kerk, en dat spanningsveld maakt haar ontwikkeling alleen maar interessanter. De ‘gebaande wegen’ moeten onderhouden worden, evenzeer als dat er nieuwe wegen gebaand moeten worden.

Muziek als invalshoek

Ten slotte. De Stichting Nieuwe Kerkmuziek èn deze website focussen zich op de muzikale kant van de kerkmuziek. Kerkmuziek wordt bijna altijd geschreven op bijbelteksten of op teksten van hedendaagse dichters. Kerkmuziek functioneert ook altijd in een specifiek liturgisch kader. Maar op deze website staan noch de tekstdichters, noch de liturgie centraal, maar de componisten en met name hun muziek, in al zijn gevarieerdheid en rijkdom van klank.